จิตวิทยาพฤติกรรมมนุษย์ (The Psychology of Human Behavior)
จิตวิทยาพฤติกรรมมนุษย์ ในมุมมองของ อลัน ฟิชเชอร์ จากหนังสือ จิตวิทยาและพฤติกรรมมนุษย์ ช่วยให้เราเข้าใจว่า ทำไมแต่ละคนถึงคิด พูด หรือแสดงออกต่างกัน พฤติกรรมของคนเรามักมาจากประสบการณ์ในอดีต, พันธุกรรม หรือสภาพแวดล้อมที่เคยเจอ ถ้าคุณเคยรู้สึกไม่เข้าใจใครบางคน บทความนี้จะช่วยให้คุณมองเบื้องหลังของพฤติกรรมเหล่านั้นได้ชัดขึ้น และแน่นอนว่า Wizdom สรุปเรื่องนี้มาให้เข้าใจง่าย พร้อมนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันมาให้แล้ว!
จิตวิทยาพฤติกรรมมนุษย์ เกิดจากอะไร?
อลัน ฟิชเชอร์ ได้อธิบายในหนังสือ จิตวิทยาและพฤติกรรมมนุษย์ พฤติกรรมของคนเราไม่ได้เกิดจากแค่ตัวเราเอง แต่ยังมาจากสิ่งแวดล้อมรอบตัวด้วย ไม่ว่าจะเป็นคน สังคม หรือสถานการณ์ต่าง ๆ ทั้งหมดนี้ส่งผลต่อสิ่งที่เราคิด ทำ และตัดสินใจในชีวิตประจำวันแบบไม่รู้ตัวเลยด้วยซ้ำ
พันธุกรรม
นิสัยบางอย่างของเรา อาจได้รับอิทธิพลจากพันธุกรรมที่สืบทอดมาจากครอบครัว เช่น บางคนอาจมีแนวโน้มวิตกกังวลง่าย หรืออารมณ์แปรปรวน ซึ่งอาจเกิดจากโครงสร้างสมองหรือฮอร์โมนที่แตกต่างกันไป ซึ่งเป็นสิ่งที่ติดตัวมาตั้งแต่เกิด
สภาพแวดล้อม
พฤติกรรมส่วนหนึ่งมาจากสิ่งรอบตัว เช่น ครอบครัว, โรงเรียน หรือสังคม คนที่เติบโตมาในสภาพแวดล้อมที่กดดัน อาจไม่กล้าแสดงออก ต่างจากคนที่ได้รับการสนับสนุนอย่างดี มักมั่นใจและเปิดใจกว่า
ประสบการณ์
สิ่งที่เคยเจอในอดีตส่งผลต่อพฤติกรรมปัจจุบัน เช่น คนที่ถูกปฏิเสธบ่อย อาจกลัวการเริ่มต้นใหม่ ประสบการณ์เหล่านี้ก่อตัวเป็นความเชื่อที่มีผลต่อมุมมองของเราได้
การเรียนรู้
พฤติกรรมหลายอย่างเกิดจากสิ่งที่เรียนรู้มาตลอดชีวิต ถ้าทำแล้วดี สมองจะจดจำว่าใช่! ถ้าเคยเจ็บปวด เราก็จะหลีกเลี่ยงมันโดยอัตโนมัติ
ความคิด ความรู้สึก และแรงจูงใจภายใน
ความคิดและอารมณ์มีผลต่อพฤติกรรมของเราโดยตรง เช่น หากรู้สึกไม่มั่นใจ จะเลือกหลีกเลี่ยงสถานการณ์นั้น หรือหากมีแรงจูงใจ เช่น อยากได้รับการยอมรับ เราอาจทำบางอย่างเพื่อให้คนอื่นมองว่าเรามีความสามารถหรือมีคุณค่า
ทฤษฎีจิตวิทยา ที่ช่วยให้เข้าใจพฤติกรรมคน
ทฤษฎีทางจิตวิทยาเป็นเหมือนเครื่องมือที่ช่วยให้เราเข้าใจว่าทำไมคนเราถึงคิด พูด หรือทำในแบบต่าง ๆ ได้ ลองมาดู 3 แนวคิดหลักที่ช่วยให้เราเข้าใจพฤติกรรมของคนได้ชัดเจนขึ้น
พฤติกรรมนิยม (Behaviorism)
แนวคิดนี้เชื่อว่าพฤติกรรมของคนถูกหล่อหลอมจากสิ่งแวดล้อม ไม่ใช่สิ่งที่ติดตัวมาตั้งแต่เกิด และสามารถเปลี่ยนแปลงได้ผ่าน “การเสริมแรง” และ “การลงโทษ”
ตัวอย่างเช่น หากเด็กได้รับคำชมทุกครั้งที่ช่วยทำงานบ้าน เขาจะอยากช่วยอีก เพราะสมองเรียนรู้ว่าการกระทำนั้นให้ผลลัพธ์ที่ดี
มนุษยนิยม (Humanistic Psychology)
ทฤษฎีนี้เชื่อว่าทุกคนมีศักยภาพในตัวเอง และมุ่งพัฒนาตัวเองให้ดีขึ้น พฤติกรรมหลายอย่างจึงมาจากความต้องการสร้างคุณค่าให้ชีวิต เพราะสุดท้ายแล้ว เราทำสิ่งต่าง ๆ ก็เพื่อ “เป็นตัวเองในเวอร์ชันที่ดีขึ้น” นั่นเอง
จิตวิทยารู้คิด (Cognitive Psychology)
แนวคิดนี้ศึกษาเรื่องกระบวนการคิด, ความจำ, การรับรู้ และการตัดสินใจ เพราะสิ่งที่เราคิดส่งผลต่อความรู้สึกและการกระทำของเราโดยตรง
พฤติกรรมจึงขึ้นอยู่กับมุมมองของเรา เช่น คนที่มองความล้มเหลวเป็นบทเรียน มักจะลุกขึ้นสู้ใหม่ได้เร็ว ในขณะที่บางคนอาจมองว่า “ฉันไม่เก่งพอ” และเลือกที่จะหยุดพยายามไปเลย
ตัวอย่างการประยุกต์จิตวิทยาพฤติกรรม มาใช้ในชีวิตจริง
จิตวิทยาพฤติกรรมสามารถใช้ในชีวิตประจำวันได้หลากหลาย ตัวอย่างเหล่านี้จะช่วยให้เห็นภาพการประยุกต์ใช้ในสถานการณ์จริง
จิตวิทยาพฤติกรรมมีบทบาทสำคัญในธุรกิจ เพราะเมื่อเข้าใจอารมณ์และพฤติกรรม ก็จะสื่อสารและบริหารทีมได้ดี ลองเริ่มจากการ พัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ (EQ) แล้วคุณจะดึงศักยภาพของคนออกมาได้เต็มที่ค่ะ!
บทสรุป
จิตวิทยาพฤติกรรมมนุษย์ ในมุมมองของ อลัน ฟิชเชอร์ จากหนังสือ “จิตวิทยากับพฤติกรรมมนุษย์” เป็นการศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมของคน ไม่ว่าจะเป็นพันธุกรรม, การเรียนรู้, สภาพแวดล้อม หรือประสบการณ์ เมื่อเข้าใจว่าทำไมคนถึงคิด พูด หรือทำแบบนั้น เราจะสื่อสารและสร้างความสัมพันธ์กับผู้คนได้ดีขึ้น ที่ Wizdom เราพร้อมช่วยคุณนำหลักจิตวิทยามาปรับใช้กับธุรกิจ เพื่อสร้างแบรนด์ที่เข้าถึงลูกค้าได้จริง สนใจปรึกษาฟรี ทักมาได้เลยค่ะ!
ปรึกษา Wizdom
สอบถามเพิ่มเติม : hello@wizdom.co.th
โทรติดต่อ : 062-353-5197
โทรติดต่อ : 062-353-5197
